Tyap/Vocabulary
< Tyap
Contents : Nkyangmami
- Arts
- Business and economy
- Colours
- Dates and time
- Environment
- Food and drinks
- Health and Medicine
- History
- IT
- Law
- Linguistics
- Place names, nationalities, and languages
- Politics
- Professionals
- Science and technology
- Sports
- Transportation
A̱sa̱khwot ※ Colours
| Tyap | Colour | English |
|---|---|---|
| a̱shong | red | |
| a̱lyemu, tswuo | orange | |
| bagina | yellow | |
| lyilyim, a̱kwop, a̱li̱ga̱shi | green | |
| bula | blue | |
| a̱meti̱t | purple | |
| mbyin | brown | |
| a̱gurma | pink | |
| a̱sai | white | |
| ntong | grey | |
| a̱dyundyung | black | |
| a̱ghwum | maroon | |
| khaan | creamy white |
Others are: a̱da̱nzwak (dark brown), a̱ja̱jiat (pure white), a̱shyui (reddish-brown/maroon), kyai tswazwa (sky blue), a̱shyim a̱kwop (yellowish green), a̱shyim a̱kwop na̱ kyiai ma̱ng bula (bluish-green, cyan), a̱baan/khan (milk).
Apart from A̱shong, A̱sai, A̱dyundyung, lyilyim and A̱ja̱jiat, it is advisable to first say A̱sa̱khwot before saying any of the colours above to make complete meaning.
Á̱tuk ma̱ng Jen ※ Dates and Time
| Tyap | English |
|---|---|
| Ma̱nini, Ma̱ninika | Now |
| Jenjini̱shi, Mi̱ di̱ kwi njen | Later |
| A̱fwun (ka) | Today |
| A̱tson (ka) | Tomorrow |
| Lyuo (hu) | Yesterday |
| A̱ti̱kyia̱ (ka) | A day after tomorrow |
| A̱ti̱kyia̱ kwamam lyuo (ka) | A day before yesterday |
| Mi̱ di̱ yong huni | Currently |
| Mi̱ di̱n jen ji̱ swak a̱ni | Previously |
| A̱tuk (ka) | Date |
| Mam (hu) | Day (of 12 hours) |
| A̱tuk (ka) | Day (of 24 hours) |
| A̱tsotson (ka), Tsotson (ka) | Morning |
| A̱ta̱mam (ka), Ta̱mam (ka) | Afternoon |
| Jenshyung (ji) | Evening |
| A̱tyetuk (ka)/A̱kyetuk (ka) | Night |
| Sati (hu) | Week |
| Zwat (ji) | Month |
| A̱lyia̱ (ka) | Year |
| Ta̱ulyia̱ | A year before |
| A̱leang (ka) | Current year |
| A̱lyia̱ cobai (ka) | A year after |
| Jen (ji) | Time |
| A̱cak (ka) | Season |
| Tyap | English |
|---|---|
| A̱tuk Ladi (ka) | Sunday |
| A̱tuk A̱ta̱nii (ka) | Monday |
| A̱tuk Ta̱lata (ka) | Tuesday |
| A̱tuk La̱ra̱ba (ka) | Wednesday |
| A̱tuk A̱laamit (ka) | Thursday |
| A̱tuk Juma (ka) | Friday |
| A̱tuk A̱sa̱ba̱t (ka) | Saturday |
| Tyap | English |
|---|---|
| Zwat Jhyiung (ji) | January |
| Zwat Sweang (ji) | February |
| Zwat Tsat (ji) | March |
| Zwat Nyaai (ji) | April |
| Zwat Tswuon (ji) | May |
| Zwat A̱taa (ji) | June |
| Zwat A̱natat (ji) | July |
| Zwat A̱ni̱nai (ji) | August |
| Zwat A̱kubunyiung (ji) | September |
| Zwat Swak (ji) | October |
| Zwat Swak ma̱ng Jhyiung (ji) | November |
| Zwat Swak ma̱ng Sweang (ji) | December |
Kyayak ma̱ng nkyangswuo ※ Food and drinks
| Tyap | English |
|---|---|
| Ji̱njok (ji) | Beans |
| A̱cyi (ka) | Yam |
| A̱gurma a̱nfwuong (wu) | Garlic |
| A̱gurma (wu) | Onion |
| A̱myia̱ (na)/Hya̱u (hu) | Oil/Fats |
| A̱nyenyiat nfak (wu), Shuga (ji) | Sugar |
| Cyia̱ga̱vang (hu) | Rice |
| Nfak (na) | Salt |
| Nyinyep (hu) | Spinach |
| Kwon (hu) | Vegetable |
| Swaat (also Swurak) (ji) | Sorghum/Guinea corn |
| Shita (ji) | Pepper |
| Shita a̱byin (ji) | Ginger |
| Shyui (ji) | Peanut |
| Tong (hu) | Honey |
| Tumatut (ji) | Tomato |
| Tson (ji) | Fonio |
| Zuk (ji) | Millet |
| Tyap | English |
|---|---|
| Tuk cyi (hu) | Pounded yam paste |
| Tuk swakpat (hu) | Corn paste |
| Tuk cyia̱ga̱vang | Rice paste |
| A̱ka̱ti (wu) | Corn sauce |
| A̱ka̱ti cyi (wu) | Yam sauce |
| Nyiung (hu) | Soup |
| Tyap | English |
|---|---|
| A̱ta̱bwai (na) | Porridge |
| Buza (hu) | Mead |
| A̱kan (na) | Beer |
| A̱kpa̱nkoot (wu) | Millet grained porridge |
| A̱kamu (wu) | Pap |
| A̱sa̱khwot (na) | Water |
| A̱baan (na) | Milk |
| Tii (hu) | Tea |
| Kwofi (wu) | Coffee |
Lyenlilyem ※ Linguistics
A
- A̱lama wu = Symbol
- A̱lyem ka = Language, tongue
- A̱lyiat na = Speech
- A̱tyong ka = Syllable; paragraph
B
- Bwoi a̱lyoot hu = Etymology
G
- Ga̱lyuut = Font
K
- Kham a̱lyiat ji = Phrase
L
- Lang a̱lyiat hu = Sentence
- Lyiat = to Speak
- Lyuut hu = to write, writing, script
N
- Nwap ji = Ethnic group, tribe; language
S
- Swang a̱lyiat ji = Word
T
- Ta̱zut = to Inscribe
Y
- Yei hu = Pronunciation
Z
- Zwunzwuo ji = Mark, character, code
- Zwunzwuo a̱lyem ji = Alphabet
Lyulyoot a̱ka̱vwuo, bibyinneet, ma̱ng lilyem ※ Place names, nationalities, and languages
- Place names
| Tyap | English (/Hausa) |
|---|---|
| A̱bwuiyap (wu) | Rohogo |
| Fantswam (hu) | Kafanchan |
| Gwoot (hu) | Kagoro |
| Tsok (ji) | Manchok |
| Nietcen A̱fakan | Zangon Kataf |
| Tyap | English |
|---|---|
| A̱buja (ji) | Abuja |
| Nduguli (wu) | Maiduguri |
| Urusha̱lima (hu) | Jerusalem |
| Legwot (wu) | Lagos |
| Nja̱t (ji) | Jos |
| Atina (wu) | Athens |
| Da̱maskut (wu) | Damascus |
| Iska̱nda̱riya (wu) | Alexandria |
| Rom (wu) | Rome |
| Sa̱lamit (ji) | Salamis |
| Tyap | English |
|---|---|
| Naijeriya (ji) | Nigeria |
| Ityopya (wu), Ha̱basha (wu) | Ethiopia |
| Ma̱sa̱t (wu), Ma̱sa̱r | Egypt |
| Isi̱rela (wu) | Israel |
| Sudan | Sudan |
| Sudan A̱tak | South Sudan |
| Suriya | Syria |
| Italiya | Italy |
| Li̱biya | Libya |
| A̱gba̱ndang Bi̱ri̱ti̱n | Great Britain |
| Helat | Greece |
| Ma̱kidoniya A̱za | North Macedonia |
| Ma̱lita | Malta |
| Kuburut | Cyprus |
| Konggo | Congo |
| Mali | Mali |
| Turkiya | Turkey |
| Pa̱la̱stina | Palestine |
| Roshiya | Russia |
| Ndiya | India |
| Moroko | Morocco |
| Ninjer | Niger |
| Gana | Ghana |
| Afrika A̱tak | South Africa |
| Caina | China |
| Jami̱ni | Germany |
| Ja̱pan | Japan |
| Kenya | Kenya |
| Tyap | English |
|---|---|
| Afrika | Africa |
| A̱siya | Asia |
| Yurop | Europe |
| A̱streliya | Australia |
| Amerika A̱za | North America |
| Amerika A̱tak | South America |
| A̱ntati̱ka | Antarctica |
| Tyap | English |
|---|---|
| A̱gba̱ndang kyai a̱sa̱khwot Ati̱lantik | Atlantic Ocean |
| A̱gba̱ndang kyai a̱sa̱khwot Ndiya | Indian Ocean |
| A̱gba̱ndang kyai a̱sa̱khwot A̱tak | Southern Ocean |
| A̱gba̱ndang kyai a̱sa̱khwot Atik | Arctic Ocean |
| A̱gba̱ndang kyai a̱sa̱khwot Pasi̱fik | Pacific Ocean |
| Kyai a̱sa̱khwot Meditaroniya | Mediterranean Sea |
| Tyap | English |
|---|---|
| Shong, Nggi̱li̱t | English |
| Kpat | Hausa |
| Ghwangkpang, Yoruba | Yoruba |
| Kuma̱cyi, Igbo | Igbo |
| Fi̱ransa | French |
| A̱biru | Hebrew |
| Helen | Greek |
| La̱ra̱ba | Arabic |
Á̱nietnta̱m ※ Professionals
| Tyap | English |
|---|---|
| A̱bwok (wu) | Physician (of any sort) |
| A̱bwok-á̱niet (wu) | Doctor |
| A̱bwok-a̱nyunyung (wu) | Dentist |
| A̱bwok-nyám (wu) | Veterinary doctor |
| A̱bwok-ntswam (wu) | Engineer |
| A̱fwu (wu) | Blacksmith |
| A̱na̱mbwon (wu) | Nurse |
| A̱tyokat (/A̱tyu-a̱kat) (wu) | Hunter |
| A̱tyubwom (wu) | Singer |
| A̱tyuluk (wu) | Driver |
| A̱tyuluk a̱man-tswam (wu) | Pilot |
| A̱tyulyuut nkwambwat/nta̱ka̱da (wu) | Author/writer |
| A̱tyukhap (wu) | Farmer |
| A̱tyukwat (wu) | Barber |
| A̱tyushei A̱lyiat A̱gwaza (wu) | Preacher |
| A̱tyutsot bubwom (wu) | Musician |
| A̱tyutsot nkwambwat/nta̱ka̱da (wu) | Typist |
| A̱tyutyiet (wu) | Teacher |
| A̱tyutywai (/A̱tyutwai) (wu) | Tailor |
| Kapinta (wu) | Carpenter |
| Nggwonshan (ka) | Police |
A̱ka̱cyet ※ Transportation
| Tyap | English |
|---|---|
| Tsaai tswam (ji) | Bicycle |
| A̱bakputkput (ka), Tsaai ndong (ji) | Motorbike |
| A̱da̱dei ma̱to (wu) | Car |
| A̱gba̱ndang ma̱to (wu) | Truck, lorry |
| Bos (hu) | Bus |
| A̱taintuut (wu), Kyangcung a̱byin (hu) | Train |
| A̱man tswam (ka) | Aeroplane |
| Kukwon a̱wak (hu) | Canoe, boat |
| A̱gba̱ndang kukwon a̱wak (wu) | Ship |
| Kyangcung a̱sa̱khwot (hu) | Water vehicle |
<<Back to previous Lesson